Η διεθνής συνάντηση El Sur Resiste 2023 ξεκίνησε το Σάββατο 6 Μαΐου στο CIDECI, στο Πανεπιστήμιο της Γης στην Chiapas, όπου περισσότεροι από 700 άνθρωποι συναντήθηκαν προκειμένου να καταστήσουν ορατή και γνωστή την απαλλοτρίωση (αποστέρηση) των εδαφών σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο από τις εταιρίες, τους καπιταλιστές και τα εξορυκτικά έργα· να καταστήσουν ορατή τη βία που υφίστανται οι αυτόχθονες λαοί, οι γυναίκες και τα παιδιά ως αποτέλεσμα των πολέμων και την βία του οργανωμένου εγκλήματος· και της επιβολής μεγαλεπήβολων έργων που καταστρέφουν το περιβάλλον σε όλο τον κόσμο.

Στη συνάντηση συμμετείχαν μέλη των αυτόχθονων λαών Bari, Cabécares,  Chamula, Chanal, Chol, Chontal, Lenka, Masewal Maya, Maya Peninsular, Misak, Nasa, Ayuuk, Mixtecos, Nahua, Nuntayi, Ñuu Savi, Otomí, Tzotzil, Bribi, Tiouka, Tojolabal, Totonaco, Zoque, Zapoteco μεταξύ άλλων.

Παράλληλα στην συνάντηση ήταν παρούσες και παρόντες άνθρωποι από διαφορετικές χώρες όπως το Ελ Σαλβαδόρ, η Κόστα Ρίκα, η Κολομβία, η Χιλή, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα, το Πουέρτο Ρίκο, η Βραζιλία, η Κύπρος, η Βολιβία, η Κούβα, το Εκουαδόρ, η Ιταλία, η Γαλλία, η Φινλανδία, η Ελβετία, η Ελλάδα, η Ονδούρα, η Γερμανία,  το Κουρδιστάν, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βενεζουέλα και η παρουσία ομάδων και οργανώσεων από όλη την επικράτεια του Μεξικού, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των Ciudad de México, Puébla, Morelos, Guerrero, Querétaro, Chiapas, Oaxaca, Veracruz, Tabasco, Campeche, Yucatán, Quintana Roo, Πολιτεία του Μεξικού, 

Η συνάντηση ξεκίνησε με μια περίληψη μερικών από τις πιο σημαντικές επιπτώσεις στα εδάφη των Αυτόχθονων Λαών που έχουν εντοπιστεί κατά τη διάρκεια του Καραβανιού El Sur Resiste καθώς και των απολογιστικών συναντήσεων τους, μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:

  • Διείσδυση του εμπορίου ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος σε όλες τις περιοχές.
  • Στρατολόγηση νέων και παιδιών από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος.
  • Οι αγροτικές αρχές και οι ejidatarios (σημ της μτφ όσοι κατέχουν ή κάνουν χρήση του ejido) που δεν έχουν το όραμα να προστατεύσουν και να φροντίσουν τη γη.
  • Ο διχασμός της κοινοτικής οργάνωσης από τα προγράμματα βοήθειας όπως το πρόγραμμα «Sembrando vida» και τις συντάξεις για τα ηλικιωμένα άτομα.
  • Η αλλοίωση της γης λόγω μονοκαλλιεργειών, απολυμάνσεων και μολυσμένων υδάτινων μαζών.
  • Το νερό που προορίζεται για μεγάλες εταιρείες και όχι για τους λαούς.

Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν οι μορφές των νικηφόρων αγώνων μέσα από την οργάνωση των λαών και των συλλογικοτήτων καθώς και οι αγώνες που πρέπει να ενισχυθούν ώστε να συνεχιστεί η υπεράσπιση της ζωής. Αυτού του είδους οι δράσεις περιλαμβάνουν:

  • Συναντήσεις μεταξύ των λαών και ελπίδα να συμπορευτούμε μαζί.
  • Ανάκτηση της γης και επίτευξη της διακοπής όλων των μεγαλεπήβολων έργων.
  • Ο αγώνας των γυναικών σε όλα τα εδάφη.
  • Άμεσες ενέργειες, όπως διάρρηξη σωληνώσεων, κατάληψη των δομών, νομικές διεκδικήσεις και προσφυγές.
  • Ανάκτηση των παραδοσιακών φυτών.
  • Δίκτυα ανάμεσα στα caracol, τις/τους υποστηρικτές και τις οργανώσεις για την υποστήριξη του EZLN.
  • Αυτόνομα σχολεία και άλλου είδους χώροι που ενισχύουν τις διαδικασίες αυτονομίας. 

Η συνάντηση συνεχίστηκε με παρουσιάσεις από συντρόφισσες και συντρόφους που συνοδεύουν και αποτελούν μέρος των αγώνων για αυτονομία, ζωή, δικαιοσύνη και ελευθερία εδώ και χρόνια.

Παρουσιάζουμε εδώ σύντομες περιλήψεις των παρουσιάσεων τους που μοιράστηκαν μαζί μας.

Raúl Zibechi

«Ζούμε σε πολέμους απαλλοτρίωσης, έχει αποκαλυφθεί ότι 4 στα 10 εκτάρια γης δεν βρίσκονται στα χέρια της ολιγαρχίας ή του μεγάλου κεφαλαίου, όπως στη Βραζιλία που αυτά τα εδάφη είναι μέρος των αγροτικών εκτάσεων, γη στα χέρια των μαύρων κοινοτήτων, φυσικά πάρκα και προστατευόμενες περιοχές καθώς και γη μικρών και μικρομεσαίων αγροτών.

Αυτά είναι τα εδάφη στα οποία προχωρά το κεφάλαιο, η απαλλοτρίωση της γης έχει ακόμη δρόμο. Ο πόλεμος για την απαλλοτρίωση της γης μόλις ξεκινά. Σήμερα ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον πόλεμο της απαλλοτρίωσης, δεν μπορεί να δράσει χωρίς πολέμους με βία, δηλαδή, να δολοφονεί, να εξαφανίζει και να εκτοπίζει.

Ένας άλλος παράγοντας αυτής της νέας πραγματικότητας είναι ότι κάθε κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων των προοδευτικών κυβερνήσεων της αριστεράς, στηρίζουν την στρατιωτικοποίηση. Αυτό είναι ένα μοντέλο που ήρθε για να μείνει, όπως στο Μεξικό με τον López Obrador, όπως η προοδευτική κυβέρνηση στην Αργεντινή, όπου τα εξορυκτικά προγράμματα στρατιωτικοποιήθηκαν, όπως στη Χιλή στο Walmapu, στη γη των Mapuche που σήμερα υπάρχουν περισσότεροι στρατιωτικοί από ότι κατά τη διάρκεια των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων, μπορεί να είναι το ίδιο νούμερο με τη δικτατορία του Pinochet. Η ανάλυση του EZLN για τον 4ο παγκόσμιο πόλεμο, που έγινε πριν από 20 χρόνια είναι κάτι παραπάνω από αληθινή· βρισκόμαστε σε έναν πόλεμο εκποίησης για να αποκτηθούν εδάφη για το μεγάλο κεφάλαιο.

Επίσης, πρέπει να δούμε το εμπόριο ναρκωτικών όπως ένα τέλειο σύμβολο του κεφαλαίο, αυτό που εκπροσωπούν: απαλλοτρίωση μέσω της βίας, συσσώρευση του κεφαλαίου. Είναι πολύ δύσκολο να τραβήξουμε μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο εμπόριο ναρκωτικών και στην εξουσία γιατί υπάρχει μία συμμαχία ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες του εμπορίου ναρκωτικών, των ολιγαρχιών και των μεγάλων επιχειρήσεων.

Απέναντι σε αυτό το πανόραμα της απαλλοτρίωσης, πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει ένα μοτίβο ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού της Αυτονομίας σε όλη τη Λατινική Αμερική. Για πολλούς λαούς, η αυτονομία γίνεται αντιληπτή ως ένας κοινός σκοπός, αυτό είναι μια νίκη, γιγάντια βήματα. Μια κοινή λογική των λαών, και πολύ πλούσια επίσης σε ποικιλία και μορφές, με βάση τους παραδοσιακούς τους τρόπους και αυτό που μπορούν να δημιουργήσουν.

Αυτά τα μοντέλα της αυτονομίας έχουν επίσης αυτόν τον χαρακτηριστικό πυλώνα/στυλοβάτη που είναι η αυτοάμυνα ως θεμελιώδες εργαλείο, πολλοί αμύνονται με κοινοτικές φρουρές, άλλοι με μάσκες pasamontañas, άλλοι με κουκούλες ή με μαντήλια.

Τέλος, χρειάζεται να αναγνωρίσουμε την πνευματικότητα ως θεμελιώδες στοιχείο που κρατά την αντίσταση, πνευματικότητα αναφέρεται στις γυναίκες και σε αυτό το δεσμό της γυναίκας-ζωής- μάνας γης. Η πνευματικότητα είναι αυτό που μας επιτρέπει να κρατιόμαστε στη διάρκεια του χρόνου σε αυτούς τους αγώνες που δεν έχουν τέλος, γιατί είναι ένας αιώνιος κύκλος, που δεν έχει στόχο την κατάληψη της εξουσίας, η πνευματικότητα εδώ είναι πυλώνας/στυλοβάτης για να συνεχίζουμε.

Vilma Rocío Almendra Quiguanás από την Cauca, Κολομβία

Παντού είναι δύσκολα, σε όλα τα κράτη - έθνη όπου έχουν θελήσει να μας συνθλίψουν εμάς που τα κατοικούσαμε, έχουν θελήσει να ξεριζώσουν οτιδήποτε όμορφο όπως την πνευματικότητα.

Εμείς είμαστε επικριτικοί απέναντι στις ειρηνευτικές διαδικασίες αν προέρχονται από αυτούς που ζουν από την εξουσία, από αυτούς που έχουν όπλα. Αυτό που λέγαμε εμείς πριν να υπογραφούν αυτές οι συμφωνίες, είναι ότι αυτή ήταν μια ειρήνη νεοφιλελεύθερη, μια ειρήνη με το κεφάλαιο που επρόκειτο να του επιτρέψει να μπει στα εδάφη μας.

Μας ξεγέλασαν με αυτές τις υποσχέσεις της ειρήνης, ενώ συνεχίζουν να σκοτώνουν όσους τα υπερασπίζονται όλα, τη γη, το νερό, τις περιοχές.

Έχουν σκοτώσει χιλιάδες συντρόφους, τους πιο επαναστάτες, τα πιο επαναστατικούς ανθρώπους, έχουν σκοτώσει αυτούς που στην πραγματικότητα πιστεύουν στη μητέρα γη, τα άτομα που ξέρουν να διαβάζουν τα πουλιά, που ξέρουν πως να είναι σε επαφή με τον άνεμο. Ο κόσμος που συνεχίζουν να σκοτώνουν, δεν είναι ο κόσμος ο πιο ορατός που διαπραγματεύεται, είναι αυτοί που προτάσσουν τα στήθη.

Χρειάζεται να πούμε ότι το περιφερειακό συμβούλιο αυτοχθόνων της Cauca, μέχρι το 2009 ήταν το πιο γνωστό ιθαγενικό κίνημα για την αντίστασή του, για τον τρόπο του να αμφισβητεί το κράτος, δημιούργησαν τις μεγαλύτερες Mingas (σημ της μτφ : αλληλέγγυες συναντήσεις μελών κοινοτήτων, φίλων με στόχο μια κοινή δουλειά και κοινό φαγητό) που έφταναν μέχρι τους 80. 000 ανθρώπους, πραγματοποιώντας πορεία προς την Μπογκοτά· χιλιάδες σύντροφοι που διατίθενται να πεθάνουν για τα εδάφη τους.

Μέχρι αυτά τα χρόνια, 2008-2009 είχαμε τον εδαφικό έλεγχο της Cauca, το κράτος είδε την δύναμη της αντίστασης και είπαν «πρέπει να τη σπάσουμε», εκεί ξεκίνησε αυτός ο καρκίνος που μπήκε στις κοινότητες και είναι η διακίνηση ναρκωτικών.

Άρχισαν να συνεταιρίζονται ηγεσίες, σήμερα τον εδαφικό έλεγχο δεν τον έχουν πια οι αρχές, τον έχουν οι ένοπλοι φορείς. Έχουν σκοτώσει 10 άτομα από τις ιθαγενικές αρχές τα τελευταία 3 χρόνια. Βλέπουμε τη στρατολόγηση της νεολαίας μας και των παιδιών που γίνονται εύκολα θύματα του χρήματος επειδή οι κρατικές δομές τα εξαθλιώνουν.

Τι προτιμά η νεολαία; 7 δολάρια ημερομίσθιο για 10 ώρες δουλειά σε μια συγκομιδή καφέ, ή χιλιάδες πέσος για είναι με αυτές τις ομάδες τις διακίνησης ναρκωτικών: σου δίνουν μια μηχανή, σου δίνουν ένα κινητό, σε πληρώνουν καλά, χρειάζεται μόνο να σκοτώνεις και να σκοτώνεις τους δικούς σου.

Αλλά πρέπει να το κάνουμε σαφές, τα νάρκο - παραστρατιωτικά κράτη είναι αυτά που παίρνουν όλα τα κέρδη, αυτούς τους συμφέρει αυτός ο θάνατος, από την άλλη πλευρά, αυτοί που στρατολογούν είναι οι πιο υποδουλωμένοι και οι πιο δολοφονημένοι μέσα σε αυτές τις ομάδες του εγκλήματος και των ναρκωτικών.

Καταλήγω ότι υπάρχουν πολύ ωραία πράγματα, όπως τα λουλούδια που σπάνε το τσιμέντο, στην Cauca έχουμε καταφέρει να απελευθερώσουμε τη μητέρα γη, να σπείρουμε με τους κύκλους του φεγγαριού, να σπείρουμε μόνο οργανικά, έχουμε καταφέρει σχέσεις μη πατριαρχικές, μη αποικιακές η μη κρατικές. Αν καταφέραμε αυτήν την σχέση με τη γη, μπορούμε επίσης να το καταφέρουμε με την κόρη, με τον γιό, με τη συντρόφισσα, με τον σύντροφο.

 

Dilda – Γυναίκες από το Kουρδιστάν

Μέχρι να απελευθερωθούν οι γυναίκες, οι λαοί δε θα είναι απελευθερωμένοι. Οι γυναίκες είναι ο πρώτες αποικίες.

Η δημοκρατική Συνομοσπονδία, είναι η ελπίδα για τον λαό του Κουρδιστάν και για όλους τους λαούς του κόσμου, είναι ένας τρόπος για τη διατήρηση της Μεσοποταμίας και των αρχαίων λαών της γης. Ο τρόπος που δημιουργούμε ζωή στη Rojava, αποδεικνύει στον κόσμο ότι το κράτος - έθνος δεν είναι η μοναδική επιλογή, υπάρχει άλλος τρόπος και είναι δυνατή η αυτοκυβέρνηση / αυτοδιαχείριση. Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο μας φοβούνται και μας επιτίθενται.

Για εμάς, είναι θεμελιώδης η σχέση ανάμεσα στη μητέρα γη και τη μητέρα γυναίκα, αυτή τη στενή οικεία σχέση ανάμεσα στις γυναίκες και στη φύση, αναζητούμε για να καταστρέψουμε τον κυρίαρχο αρσενικό τρόπο σκέψης. Αγωνιζόμαστε με τους εαυτούς μας για να μας μεταμορφώσουμε, για να εξαλείψουμε αυτό το σύστημα της ανδρικής κυριαρχίας, το σύνθημά μας είναι γυναίκα, ζωή, ελευθερία.

Η δύναμή μας δεν έρχεται από τα κράτη, αλλά από την πανέμορφη αλληλεγγύη ανάμεσα στους λαούς, η ύπαρξή τους μας δυναμώνει, οι αντάρτες σύντροφοί μας στα βουνά του Κουρδιστάν δημιουργούν ελπίδα.

Χρειάζεται να ενώσουμε, τις σοφίες, τις ελπίδες, τα όνειρα, τις εμπειρίες των λαών, γυναίκες και αντιφρονούντες που αγωνίζονται ενάντια στο σύστημα. Η υπεράσπιση της επανάστασης του Κουρδιστάν, είναι η υπεράσπιση της επανάστασης των γυναικών.

Ana Esther Ceceña

Διακυβεύεται να δούμε ποιος θα πάρει την εξουσία αυτού του κόσμου, τους κανόνες του παιχνιδιού και τον τρόπο ζωής, τη μεγάλη διαμάχη ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα.

Το νοτιοανατολικό Μεξικό, μέσα σε αυτή τη γεωπολιτική αναδιάταξη έχει χαρακτηριστικά που ενδιαφέρει αυτές τις δυνάμεις που θέλουν να πάρουν τον έλεγχο των εδαφών για να προκαλέσουν ανταγωνισμό. Ένα σημείο κλειδί για τις ΗΠΑ, είναι η αναδιάταξη της Βόρειας Αμερικής και η ένωση αυτών των ζώνων,  γίνεται κάθε φορά πιο έντονη η προσπάθεια του ελέγχου αυτών των εδαφών κάτω από τη απειλή της Κίνας και αυτών των συμμαχιών, επιδεινώνεται στο οικονομικό πεδίο - αναζητούν περισσότερες προμήθειες/ανεφοδιασμούς παραγωγικότητας, εδαφών, πολιτισμού.

Αυτό το βλέπουμε με τις ΗΠΑ που επισκέπτονται το νοτιοανατολικό Μεξικό, οι υπερασπιστές τους παρατηρούν, βλέπουν, διαβεβαιώνουν τις εταιρίες τους ότι οι επενδύσεις τους είναι ασφαλείς, κι ότι αυτοί ήδη ανοίγουν έδαφος.
Δεν είναι λόγος για να μας κατακλύζει η ανησυχία, είναι για να κατανοήσουμε και από εκεί και πέρα να ξεκινήσουμε στρατηγικές, να αναρωτηθούμε πως θα προσεγγίσουμε αυτές τις διαμάχες για τα εδάφη ανάμεσα στις δυνάμεις, πως θα υπερασπίσουμε τις ζωές μας, τους τρόπους, τις μεθόδους μας, αυτό είναι που χρειάζεται να επικρατήσει.

Υπάρχει επίσης μια στρατηγική απαλλοτρίωσης κάθε τι συμβολικού, πνευματικού, πολιτισμικού, ένα παράδειγμα είναι όλη αυτή η καταστροφή των αρχαιολογικών θησαυρών στη διαδρομή αυτών των τρένων, η μπουλντόζα τους σπάει, τους καταστρέφει και όσους όχι, τους παίρνουν, τους κλέβουν. Όλα αυτά είναι ιστορία, και καταστρέφεται για χάρη μιας προόδου που δεν είναι πρόοδος.

Οι ερωτήσεις είναι, πως να ξαναχτίσουμε το έδαφος, πως να ξαναχτίσουμε τον πολιτισμό μας και τον τρόπο ζωής μας, αναγνωρίζοντας τις ρίζες μας, την ιστορία και τη γεωγραφία στη οποία ανήκουμε.

Carlos González

Ο καπιταλισμός βιώνει μια βαθιά κρίση από διάφορες απόψεις που βάθυνε ύστερα από των πανδημία, μιλάμε για έναν κόσμο προ - πανδημίας και έναν κόσμο μετά - πανδημίας. Η πανδημία έφερε έκρηξη στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος: ανεργία, πληθωρισμός, κρίση στα δίκτυα τροφοδοσίας, νέα ύφεση στις ΗΠΑ.

Μιλάμε για μια πολιτιστική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο που μας υποχρεώνει να έχουμε το σθένος/την ακεραιότητα για κάτι όχι μικρό, που είναι η καταστροφή αυτού του πατριαρχικού καπιταλιστικού συστήματος. Δεν μπορούμε πια να προτείνουμε πολιτικές, κυβερνητικές προτάσεις ή νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που μένουν στη μέση.

Αυτό συνέβη με το νόμο για τα μεταλλεία, αποστέλλεται στη Βουλή με σημαντικά στοιχεία για τη μείωση της εξορυκτικής δραστηριότητας, την αφαίρεση του ελέγχου των υδάτων και τη μείωση  του τεράστιου πλούτου που παράγει η εξόρυξη. Φτάνει στη Βουλή των αντιπροσώπων και αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις με τις εταιρίες, με τις καναδικές εταιρείες και αλλάζουν την πρωτοβουλία. Ο πρόεδρος δεν υπερασπίστηκε αυτόν τον νόμο.

Δε μας εξυπηρετούν τα ημίμετρα. Χρειαζόμαστε δέσμευση, γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι η ζωή.

O Transístmico διάδρομος, το Tρένο Maya, το σχέδιο Integral Morelos και το αεροδρόμιο της Santa Lucía, είναι όλα προγράμματα διασυνδεδεμένα. Και ο τελικός σκοπός αυτού του σχεδίου είναι να επαναορίσει σύνορα, θα είναι σύνορα για τη μετανάστευση, θα είναι σχέδια για την πλήρη εδαφική «ανάπτυξη».

Πρέπει να αναγνωρίσουμε δυο αχτίδες της παρούσας ελπίδας, τον αγώνα των γυναικών, σε όλες τις μορφές του, αν και εμάς τους άνδρες μας ανησυχεί ότι σπάνε τα τζάμια και ότι γρατζουνούν τα μνημεία, πράγματα ασήμαντα απέναντι στη βία που ζουν. Η άλλη αχτίδα, είναι η αχτίδα των αυτόχθονων λαών που αγωνίζονται για να υπερασπιστούν τα εδάφη τους, χρειάζεται να τροφοδοτήσουμε αυτές τις αχτίδες, να τις κάνουμε να μεγαλώσουν και να τις ενώσουμε.

Μοίρασμα μεταξύ διαφορετικών αγώνων και κινημάτων

Ύστερα από τις βασικές παρουσιάσεις, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε διαφορετικές ομάδες που μπόρεσαν να ακούσουν σε μεγαλύτερο βάθος τον αγώνα και την αντίσταση πολλών άλλων κοινοτήτων, συλλογικοτήτων, κι επίσης να μοιραστούν εμπειρίες από την αυτόνομη οργάνωση, την αυτοδιαχείριση, την τέχνη και την κουλτούρα για το χτίσιμο άλλων κόσμων.

Αυτές είναι μερικές από τις θεματικές που συμπεριλήφθηκαν στη συνάντηση:

  • Έκθεση σχετική με την ομάδα παρατήρησης στην πολιτεία Guerrero, στις (κοινότητες) CIPOG-ΕΖ και στη la Montaña της πολιτείας Guerrero
  • Ξενοφοβία και διακρίσεις στο El Salvador
  • Αυτόχθονες πολιτικοί κρατούμενοι και βασανισμένοι
  • UCIZONI, καταυλισμός διαμαρτυρίας «Γη και Ελευθερία»
  • Η κατάσταση στο Κουρδιστάν
  • Λαϊκή εκπαίδευση στο Εκουαδόρ
  • Η άρθρωση των αγώνων στην πολιτεία Yucatán
  • Ο αγώνας ενάντια στο τρένο Μάγια
  • Ο αγώνας των αυτόχθονων λαών στην Κολομβία
  • Το κίνημα Stop Cop City στην Ατλάντα
  • Οι γυναικοκτονίες στο Μεξικό
  • Οικονομία και κοινοτικός φεμινισμός

Η συνάντηση θα συνεχιστεί την Κυριακή 7 Μάη όπου σχεδιάζεται να αρθρωθούν οι αγώνες για την υπεράσπιση της ζωής.

Φωτογραφίες Juan Valeiro